SCOTLAND

Schotland is het noordelijke deel van Groot-Brittannië, Het zuidelijk gedeelte is laagland, het noordelijk gedeelte wordt gevormd door de Schotse Hooglanden, verder zijn er nog de Orkney Islands, de Shetland Islands en de Western Isles. De westkust van Schotland lijkt veel op de fjordenkust van Noorwegen met zijn vele sleuven en inhammen. Een fenomeen om hier waar te nemen is de getijdenwerking, het verschil tussen eb en vloed is enkele meters en hele stukken vallen dan droog. Schotland wordt van oudsher bewoond door een ruig volk. Oorspronkelijk de Picten, maar later vermengd met het bloed van de Ieren (de Scoten), de Britten, de Angelen en de Vikingen. Hun vechtlust was enorm en de Romeinen hebben niet geprobeerd Schotland binnen te vallen, ook al niet vanwege het klimaat. Sterker nog Keizer Hadrianus besloot dat het beter was ze helemaal buiten te houden en heeft eigenhandig de Hadrianuswal gebouwd, wat de grens vormde tussen Engeland en Schotland. Dat het hier een potig en robuust volk betreft valt nog steeds af te leiden uit de jaarlijks gehouden "Highlandgames". Hier wordt vooral geoefend in zwaarddansen, boomhakken, paalwerpen en hamerslingeren; onder druk van de internationale gemeenschap, Amnesty International, en het World Wildlife Fund is het populaire dwergwerpen niet meer toegestaan, zeer tot ongenoegen van de dwergen zelf die er altijd veel plezier in hadden om de wereld voor een korte tijd van een hoger standpunt te bezien.

De echte Schot is herkenbaar aan het dragen van zijn baret, zijn sporran (leren buideltasje) en zijn kilt. De kilt is een zware, van schapenwol geweven, doek die om de middel wordt gedragen en die met een bovenmatig grote veiligheidsspeld wordt vastgezet. De kilt moet zwaar zijn anders zou hij regelmatig opwaaien, dit is niet alleen koud maar het geeft ook inzicht in datgene wat de kilt verborgen dient de houden. De kilt wordt uitgevoerd in al eeuwen geleden vastgestelde dessins die door hun kleur en patroon (de Tartans) de "clan" aangeven waartoe de man behoort. Er zijn vele clans, zoals de MacDonald, de MacLeod, de MacCodrum, de MacIntyre, de Macpherson en de Machine (grapje). Het nationale instrument is de doedelzak, een leren zak met een blaasstuk en voorzien van een aantal pijpen waar geluid uit komt. Uit de immer nog aanwezigheid van dit stuk gereedschap blijkt overduidelijk de genegenheid van de bevolking voor dieren, katten in het bijzonder. Anders was dit apparaat al lang verboden geworden vanwege de gehoorbeschadiging die het teweeg brengt. Als u in enige mate bent behept met een redelijke muzikaal gehoor, luister dan niet naar zo'n afgrijselijk ding want uw gehoor is voor altijd verpest.

Zoals gezegd, Schotland behoort sinds het begin van de 17de eeuw bij Engeland en maakt deel uit van het Verenigd Koninkrijk. Hoewel Keltisch de oorspronkelijke taal is, wordt dit nog maar weinig gesproken; de Engelse taal wordt wijd en zijd gesproken, zij het met een iets andere tongval. Je hebt ook geen paspoort nodig om vanuit het zuiden naar Schotland te reizen en het betaalmiddel is gewoon het Britse Pond. Nu moet er iets van mijn hart over de Britse invulling van het begrip "fair play", het is weliswaar een Engelse term, maar dat geeft hen nog geen recht om te denken dat zij dus de inhoud van deze term zelf kunnen bepalen; ik word een beetje onpasselijk van hun uitleg. Als het om voetbal gaat wordt Groot-Brittannië ineens gevierendeeld en hoort Schotland er plotseling niet meer bij, maar is een ander land, met een eigen elftal. Zo brengen de Britten vier teams op de been en trachten op die wijze hun kansen op een overwinning in een toernooi te vergroten. Het argument dat in deze gebruikt wordt is dat het van oorsprong aparte en onafhankelijke landen betreft, met nog steeds een andere taal en cultuur. Wellicht is het zinvol de KNVB en de bondscoach op deze wantoestand te wijzen, want met hetzelfde argument kunnen wij Friesland, Holland, Zeeland en Limburg ook wel als aparte landen laten inschrijven bij de FIFA, het zou onze kansen op een overwinning aanzienlijk vergroten. En net als bij de Friezen is er ook in Schotland nog een handjevol separatisten, wat voor rechtvaardiging wil je nog meer.

Als motorland is Schotland een geweldig land. Je kunt er mooi toeren (links rijden dus!) langs de vele landschappelijke wegen en het is er niet druk met verkeer. Pas alleen op voor de in grote hoeveelheid aanwezige schapen op de weg. Bovendien zijn er ook nog koeien die de weg onveilig maken, deze beesten staan bekend als Schotse Hooglanders en worden door, door het milieu geëngageerde, gemeentebesturen inmiddels naar Nederland geïmporteerd omdat het toch zo leuk staat in ons lage landje en ze zich zo goed thuis voelen in onze multi-koeionele samenleving dat ze bijna inheems lijken (die hooglanders dus). De Highlands vind ik zelf een mooi gebied, het wordt afgewisseld door bergen en plateaus, ook de westkust spreekt mij erg aan, waarschijnlijk vanwege de overeenkomst met Noorwegen. Als je de nevelflarden uit de bergen over de meren (lochs) ziet trekken en tot mist ziet vormen geeft dat toch een heel aparte atmosfeer. Je kunt je dan voorstellen dat de Schotten geloven in de aanwezigheid van een monster in Loch Ness, dat heel toepasselijk de naam "Nessie" is gedoopt. Nog steeds zijn er mensen die beweren een gedrocht gezien te hebben, zelf heb ik drie dagen en nachten aan de oevers van het meer vertoefd, zonder maar één enkele rimpeling in het water waar te nemen die zou kunnen duiden op de tegenwoordigheid van zo'n prehistorisch slangenmonster. Maar ja, de toeristenindustrie wil ook wat.

De beste tijd om te gaan is in juni of juli; in augustus krijg je veel last van kleine vliegjes (midges, een soort mugje), die in duizendtallen 's nachts en in de schemering zich op je motor en je vizier vestigen. Daarbij hebben deze beestjes ook nog de onhebbelijkheid om te steken, er is een lokaal middel verkrijgbaar dat de mormels niet echt verjaagd, maar in ieder geval voorkomt dat ze massaal je blote huid in bezit nemen. Mocht je toch in augustus of september gaan, kopen dat spul. De beste manier om er te komen is met de boot van Rotterdam naar Hull, kun je op weg naar het noorden ook nog een aardig stukje Engeland meepakken zoals York en Newcastle. In de hoofdstad van Schotland, Edinburgh, wordt jaarlijks in het midden van de maand augustus een festival gehouden, o.a. met een taptoe, het is zeer de moeite van een bezoek waard (neem je oordopjes mee voor als ze met die zak gaan spelen). Neem wel regenkleding (MacIntosh) mee, want het regent er meer dan gemiddeld, hoewel het ook zeer fraai weer kan zijn. Zelf heb ik in juli - augustus, tijdens twee bezoeken, drie weken nauwelijks een druppel regen gehad, geluk dus.

Zoals Duitsland zijn bier heeft, zo heeft Schotland zijn whisky, ieder gehucht en iedere streek heeft wel zijn eigen plaatselijke merk, dat prompt tot het beste product van Schotland wordt verheven. Ik moet zeggen dat sommige wel lekker smaakten, maar als motorrijder houd je je toch wat in. Schotland kent een aantal bijzondere traditionele gerechten waarvan de "haggis" het meest bekend is; als je niet weet wat je precies eet (weet je het wel dan vooraf voldoende whisky drinken dus) dan kan het best smakelijk zijn; de traditionele nagerechten in de vorm van verschillende soorten gebak en kaas zijn zeer appetijtelijk. De Schotten zijn in het algemeen iets vriendelijker dan de Engelsen, zij hebben dan ook geen last van de dwangneurotische toestand die bekend staat als de stijve bovenlip. Als je van golf houdt is Schotland een paradijs, er zijn meer dan 400 golfbanen. Als motorrijder is het wat lastig je eigen clubs mee te nemen (de balletjes gaat nog wel), maar ze zijn altijd te huur. Ben je nog niet zo bedreven in deze tak van sport bedenk dan dat de oorsprong ligt in het met gebruik van stokken stenen meppen in konijnenholen, dus een echte ontwikkeling heeft deze sport nog niet doorlopen, behalve in het karakter van de beoefenaars misschien.

Reis Index